Sóng thần là gì và nguyên nhân, cách nhận biết sóng thần
Sóng thần là gì? Là loại thiên tai được đánh giá ở mức rất nghiêm trọng khi nó có sức tàn phá cực kỳ khủng khiếp đến nhân loại, và vì sao lại có sóng thần. Hãy cùng chuyên mục khám phá qua bài viết dưới đây nhé!
Sóng thần là gì?
Sóng thần là một loạt các đợt sóng tạo nên và có một thể tích cực kỳ lớn của nước đại dương bị chuyển dịch chớp nhoáng ở một quy mô lớn. Khi động đất diễn ra chính là lúc những dịch chuyển địa chất bên trên hoặc bên dưới mặt nước xảy ra, núi lửa phun và va chạm vào các thiên thạch đều có thể dẫn đến sóng thần. Như chúng ta cũng đã biết về hậu quả tai hại của sóng thần ở mức độ như thế nào rồi phải không? Nó gần như nhấn chím tất cả trong nước chỉ cần vài giờ đồng hồ mà thôi.
Theo tiếng nhật thì thuật ngữ tsunami nghĩa là sóng thần có nghĩa là “bến”. Ngư dân đã đặt ra thuật ngữ này mặc dù lúc đấy họ chưa biết được do đâu mà lại có sóng thần được. Cơn sóng thần khởi phát từ dưới đáy biển sâu và ở ngoài xa khơi, sóng có biên độ khá nhỏ nhưng chiều dài của cơn sóng thì lên tới hàng trăm km. Vì thế mà khi ở xa bờ chúng ta khó để nhận diện ra nó mà chỉ có thể cảm nhận đó là một cơn sóng cồn trải dài.
Nguyên nhân hình thành sóng thần
Khi đáy biển đột ngột bị biến dạn theo chiều dọc, chiếm chỗ của lượng nước nằm trên đó thì lúc này sẽ diễn ra các trận sóng thần. Sự di chuyển lớn theo chiều dọc của của vỏ Trái Đất và có thể xảy ra ở các rìa mảng lục địa. Do đó những trận động đấy cũng có nguyên nhân từ đây sự va chạm mảng đặc biệt nên tạo ra cơn sóng thần. Một mảng đại duơng nào đó va chạm với mảng lục địa, đôi khi nó làm rìa mảng lục địa chuyển động xuống dưới. Từ đó áp suất quá lớn tác động lên rìa mảng khiến nó nhảy lùi lại và tạo ra những đợt sóng chấn động vỏ Trái đất. Dưới lòng biển những cơn địa chấn này xảy ra và gây ra động đất ở đáy biển.
Chúng ta cũng có thể thấy ở những vụ lở đất dưới đáy biển hoặc những vụ sụp đổ của núi lửa cũng có thể làm chấn động đến cột nước khiến trầm tích và đá trượt theo sườn núi rơi xuống đáy biển. Từ đó cũng nổ ra một vụ phun trào núi lửa mạnh dưới biển và tung lên một cột nước để hình thành sóng thần. Các con sóng này được hình thành khi khối lượng nước bị dịch chuyển vị trí chuyển động và chịu ảnh hưởng của trọng lực để lấy lại thăng bằng từ đó tạo ra các gợn sóng trên mặt nước.
Ở thập kỷ 1950 người ta đã khám phá ra những cơn sóng thần lớn có thể xuất hiện từ các vụ lở đất hoặc hoạt động phun trào núi lửa hay các vụ va chạm thiên thạch. Những hiện tượng này sẽ khiến một lượng nước lớn nhanh chóng bị chuyển chỗ dẫn đến các cơn sóng thần xuất hiện và đó chính là nguyên nhân. Nó khác với những trận sóng thần do động đất gây ra vì nhanh chóng tan rỡ hơn và ít khi vào bờ. Các hiện tượng đó có thể gây ra các cơn sóng địa chấn lớn chỉ trong một khu vực nào đó mà thôi. Nhưng cũng có một số vụ lở đất cực lớn và có thể gây ra sóng thần làm ảnh hưởng đến toàn bộ đại dương.
Dấu hiệu nhận biết của một đợt sóng thần sắp đến
- Động đất: Nếu bạn thấy nền đất rung lắc cực mạnh mà không thể đứng vững được
- Các bong bóng chứa khí ga nổi nhiều trên mặt nước giống như nước đang sôi vậy.
- Nhiệt độ nước trong sóng nóng hơn thường.
- Nước có mùi khí hiđro sunfua hoặc mùi xăng dầu.
- Đột nhiên nước làm cho da bị mẩn ngứa bất thường.
- Nghe tiếng nổ lớn như tiếng máy bay phản lực hoặc tiếng ồn từ quạt máy bay trực thăng.
- Xuất hiện vệt sáng đỏ ở cuối đường chân trời.
- Nghe được tiếng gầm rú như xe tàu hỏa khi sóng thần ập đến gần bờ.
- Hàng nghìn con chim Hải Âu bay ngược biển.
Sự thiệt hại rất lớn nếu như xảy ra sóng thần về cả người và của. Qua đó hy vọng bài viết trên đây của chúng tôi đã giúp bạn hiểu rõ hơn về sóng thần là gì và cách nhận biết sóng thần như thế nào để có thêm kiến thức nhé!
Xem thêm:
